Της Μαριάνθης Σπουργίτη,

“Πότε αγαπάς πιο πολύ το μικρό σου αδερφό; Όταν είναι στο κρεβάτι του και κοιμάται…”

Υπάρχουν πολλών ειδών σχέσεις στη ζωή του κάθε ανθρώπου. Κάποιες είναι πολύ ισχυρές, ενώ κάποιες άλλες είναι πιο σύντομες. Απ” όλες αυτές ακόμα και από εκείνη της σχέσης γονιού-παιδιού, η πιο σημαντική σχέση που χρειάζεται να δουλεύεται συνεχώς είναι η αδελφική και μάλιστα αρκετοί ειδικοί από τον χώρο της ψυχικής υγείας αναφέρουν ότι είναι και η πιο δύσκολη. Ο ρόλος των αδελφών στην προετοιμασία του παιδιού για την κοινωνική του ζωή είναι σημαντικός. Παιδιά, χωρίς αδέλφια ή χωρίς επαφή με συνομηλίκους, βρίσκονται κυρίως σε μειονεκτική θέση.

Τα παιδιά μιας οικογένειας αποτελούν μία ομάδα παιχνιδιού. Ακόμα και οι αναπόφευκτοι καβγάδες, ετοιμάζουν το μελλοντικό έδαφος της προσαρμογής του παιδιού στην κοινωνία. Ο αυριανός ενήλικας θα συναντήσει ανθρώπους που θα σφετεριστούν το δίκιο του και θα αρπάξουν αυτό που του ανήκει.

Η οικογενειακή ζωή προετοιμάζει το παιδί ακόμα και να συγκρουσθεί με επιτυχία μαζί τους. Από τις συγκρούσεις με τα αδέρφια έχει να μάθει να ζυγίζει τις δυνάμεις του και να γνωρίζει ως ποιο σημείο αντέχει. Δεν υπάρχει οικογένεια με παιδιά που να μην έχει δοκιμάσει τις συνέπειες της αδελφικής ζήλιας.

Οι οικογενειακές συνθήκες και ο χαρακτήρας του παιδιού θα καθορίσουν τον τρόπο εκδήλωσης της ζήλιας. Τα πολύ μικρά εκφράζουν τη ζήλια τους χωρίς διπλωματία. Προτείνουν να στείλουν το μωρό πίσω στο νοσοκομείο, ρωτάνε αν τα μωρά πεθαίνουν καμιά φορά κ.τ.λ..

Όταν τα παιδιά προσπαθούν να καταπνίξουν τη ζήλια τους, αυτή εκδηλώνεται με παραλλαγμένους τρόπους: με συμπτώματα και με κακή διαγωγή. Η ζήλια έχει πολλά πρόσωπα: μπορεί να εκδηλωθεί με συνεχή ανταγωνισμό ή με αποφυγή κάθε ανταγωνισμού, με διαχυτικότητα ή με αποχή.

Μία αιτία εξήγησης της αδερφικής ζήλιας μπορεί να είναι η διεκδίκηση της αγάπης και της προσοχής. Τα αδέρφια έρχονται στον κόσμο και καλούνται να μοιραστούν τα δυο πιο σημαντικά πρόσωπα που το καθένα θέλει περισσότερο για τον εαυτό του: τη μητέρα και τον πατέρα. Από εδώ ξεκινάει η αντιπαλότητα μεταξύ τους. Πέρα όμως απ’ αυτό, υπάρχει και η αναζήτηση ταυτότητας. Κάθε παιδί μεγαλώνοντας μέσα σε μια οικογένεια αγωνίζεται να ορίσει τον εαυτό του και να δείξει ότι αποτελεί ξεχωριστό άτομο. Κι αυτό μερικές φορές αποτελεί αιτία σύγκρουσης.

Πώς μπορείτε να μετριάσετε την αδερφική ζήλια;

1. Βοηθήστε τα παιδιά σας να βλέπουν, να ακούν και να καταλαβαίνουν την άλλη πλευρά, η οποία μπορεί και να είναι διαφορετική από τη δική τους.
2. Μάθετέ τα να διεκδικούν αυτό που θέλουν με τον κατάλληλο τρόπο και να εκφράζουν τις αντιθέσεις τους χωρίς να πληγώνουν τους άλλους.
3. Εξηγήστε τους ποιες συμπεριφορές θεωρείτε αποδεκτές και ποιες όχι και καθορίστε από πριν ποιες θα είναι οι συνέπειες όταν καβγαδίσουν έντονα.
4. Δείξτε με τη δική σας συμπεριφορά ότι μπορείτε να τα βγάλετε πέρα σε μια διένεξη με ήπιο τρόπο.

Ωστόσο, όταν έχει ξεκινήσει ήδη ένας καυγάς, καλό είναι να μην επεμβαίνετε αμέσως μόλις αρχίζει. Περιμένετε λίγο μήπως καταφέρουν από μόνα τους να επιλύσουν τη διαφωνία. Αν η ένταση παραταθεί και, κυρίως αν αρχίσουν να μιλούν άσχημα ή να χτυπούν το ένα το άλλο, είναι η ώρα να παρέμβετε για να δείτε τι συμβαίνει και να τους δώσετε την ευκαιρία να εκφράσουν πιο ήρεμα την άποψή τους. Την ώρα του καβγά κανένας δεν είναι έτοιμος να ακούσει συμβουλές. Αφήστε λοιπόν τις νουθεσίες και τα διδάγματα για αργότερα. Δείξτε τους εκείνη τη στιγμή πώς θα μπορούσε ο καθένας να κάνει μια υποχώρηση ή να πει κάτι με πιο ήρεμο τρόπο. Αν ο καβγάς γίνεται πιο έντονος, χωρίστε τα και βάλτε το καθένα σε άλλο δωμάτιο μέχρι να ηρεμήσουν. Θυμίστε τους τη συμφωνία που έχετε κάνει για τις συνέπειες και μείνετε σταθεροί στην επιβολή της όποιας τιμωρίας.

Πηγή: psychologynow.gr